14 Jul 2020
Misschien wat zwaar aangezet, maar ik zie een verontrustende onderstroom in de reacties op covid-19. Onder fascistoïde gedrag en beleid versta ik het verabsoluteren van een met een groep gedeelde mening en onvoorwaardelijke ruimte voor en gehoorzaamheid aan die mening opeisen. Als je fascistoïde ideeën in een partijpolitiek programma institutionaliseert, ontstaat als het een rechtse partij is ‘fascisme’. Zodra we dat label kunnen plakken, zijn we klaar, want ‘fascisme’ is fout. Nou is dat ook zo, maar zo gemakkelijk komen we niet van ‘fascistoïde’ af, want ook op ‘links’ kan je die tendens makkelijk herkennen; we vinden het alleen moeilijk om het te benoemen als het niet verpakt is in een rechtse, nationalistische en autoritaire ideologie. (more…)
Tags: corona virus, democratie, fascisme, gemeenschap, organisch denken, publiek
Posted in Column
27 May 2020
Nu we aan de hand van medici een ‘nieuw normaal’ in de maatschappij moeten vaststellen, komen natuurlijk ook de fietshelmen weer in de kijker. Voor de meeste niet-fietsers is het duidelijk: fietsers lopen relatief vaak hoofdletsel op (klopt), een fietshelm beschermt je hoofd, dus is het een onverantwoord risico om zonder helm te fietsen. Alleen wordt dat nou nooit keihard aangetoond, ook niet in het laatste rapport van SWOV. En omdat er geen harde bewijzen zijn, wordt dan toevlucht genomen tot sociale druk, zoals ook in het commentaar van Trouw in de krant van 18 mei. Maar het klinkt eerder alsof men op de dag tegen homohaat zegt: “Bescherm jezelf, loop niet hand-in-hand.”
Tags: fiets, fietshelm, publiek, verkeersveiligheid
Posted in Column
24 Mar 2020
Nederland gaat op slot, langzaamaan. Restaurants dicht, concerten afgeblazen, geen publiek meer bij tv-opnames. “De Wereld Draait Door” ging onwennig verder met de uitzendingen, een beetje zoekend naar de juiste toon en naar wat je nu kunt bieden aan troost in tijden van opgelegde sociale distantie. Ze hadden Floortje Dessing uitgenodigd, die ‘naar het einde van de wereld’ geweest is om mensen op te zoeken die afgelegen, soms drie dagen reizen van de bewoonde wereld, wonen. Ik vond het de meest opbeurende bijdrage die ik gehoord heb. (more…)
Tags: corona virus, klimaatverandering, levensstijl, maatschappij, ontmoeting, publiek, ruminant economy, solidariteit, Sytze de Vries, vrijgevigheid
Posted in Column
3 Mar 2020
Na de schietpartij in Hanau schrijft Christian Bangel in Die Zeit Online: “Man kann als Weißer ohne Migrationshintergrund, als jemand also, der Rassismus nie erlebt, nicht erfühlen, wie es ist, von solch einem Verbrechen zu erfahren.” Soms ga je met je bewogenheid de fout in, want wat hier staat, is dat mensen van verschillend ras, van verschillende huidskleur, van verschillende afkomst, elkaar ten diepste niet kunnen, noch zullen begrijpen. Het herinnert mij aan de Afrikaners van het apartheidsregime: als je er niet geweest was, kon je over Zuid Afrika oordelen noch praten. (more…)
Tags: identiteit, maatschappij, multiculturalisme, ontmoeting, publiek, social media, waarheid
Posted in Column
21 Jan 2020
Als overheid en beleidsmakers het over ‘gemeenschap’ hebben, voel ik mij altijd ongemakkelijk. Eén reden is, zoals we zagen bij de Bijlmerramp, dat de overheid altijd een incompleet beeld heeft van de gemeenschappen in de maatschappij. Een ander punt is, dat de overheid niet meer dan generiek over ‘gemeenschap’ kan spreken. De overheid kan niet aangeven wélke gemeenschap aan zet is, en wát die gemeenschap dan zou moeten doen. (more…)
Tags: gastvrijheid, gemeenschap, maatschappij, ontmoeting, publiek, zorg
Posted in Column
16 Jan 2020
Over wiens gemeenschap hebben we het? Ik moet steeds aan de week na de Bijlmerramp denken. De Bijlmer was synoniem met onpersoonlijke hoogbouw en ontbrekende sociale cohesie geworden. Niet helemaal onterecht; je kon er weliswaar de nachtegaal horen, zoals beloofd toen de plannen gemaakt werden, en vele andere kleurrijke vogeltjes, maar de gemoedelijkheid die ik tot ongeveer 1983 had meegemaakt, was verdwenen. (more…)
Tags: belofte, gastvrijheid, gemeenschap, identiteit, maatschappij, ontmoeting, publiek, solidariteit
Posted in Column