hans groen *17 09 1959 - †11 08 2022


« | »

weer netjes in de rij dringen

‘T is pauze, in het Concertgebouw of op de Parade. Mensen stromen de zaal of tent uit naar de bar, iedereen reikhalzend als jonge merels in het nest vragend om bediend te worden. Net zoals mensen nu als eerste gevaccineerd willen worden. Als de bediening bij de bar goed is, deelt die ieders beurt uit. Als wachtende weet je dan dat je zonder gedoe en eerlijk aan de beurt komt. Maar laat de bediening het initiatief aan de klanten, dan wordt het een puinhoop met alleen maar ontevreden mensen. Zoals de overheid de regie bij het vaccineren al uit handen gegeven heeft voordat er voldoende vaccins beschikbaar zijn.

Ik probeer op deze plek over die dingen te schrijven waar ik mij in verdiept heb en waar ik meen iets constructiefs, kritisch of opbouwen, te kunnen zeggen. Zaken die direct aan mijn persoonlijke omstandigheden raken, vermijd ik liever. Ik behoor vanwege mijn gezondheid tot de groep die meer dan anderen moet uitkijken voor het corona-virus. Langzamerhand krijgt verbijstering de overhand als ik zie hoe overheid en maatschappij op de corona-pandemie reageren. Nu er een vaccin is, schreeuwt de een nog harder dan de ander dat hij of zij prioritair gevaccineerd moet worden en de overheid buigt mee. Instanties maken protocollen om een verpleeghuis vijf keer te bezoeken omdat elke leeftijdscategorie van oud naar jong achtereenvolgens aan bod moet komen, hopend dat de jongeren al uitgeroeid zijn voordat ze aan de beurt komen? Terwijl we avocado’s en bananen gekoeld transporteren uit verre landen en kunnen zorgen dat ze eetrijp in de supermarkt liggen, zijn we niet in staat een vaccin dat in de superdieprvries bewaard moet worden maar nog een aantal dagen in de koelkast goed blijft, onder de mensen te distribueren. En terwijl vanaf het begin steeds gehamerd werd op het beschermen van kwetsbaren om de ziekenhuizen en ic’s niet te overbelasten, en omdat je natuurlijk niet je oma wilt uitroeien, komt de groep die gezien leeftijd en ‘onderliggend lijden’ de grootste kans heeft om de zorg te belasten, ongeveer als laatste aan de beurt en wordt dan gevaccineerd met een vaccin waarvan het minder zeker is dat het voor die leeftijdsgroep werkt. Het vaccin dat bewezen wél werkt voor die leeftijdsgroep, wordt gebruikt voor het personeel in de zorg, ook de koffiedame en de administratie, voor de ME, voor de BOA’s, voor iedereen die zich in zijn werk onveilig voelt omdat hij of zij wel eens besmet zou kunnen raken. En dan moet de derde golf nog komen, wanneer al die gevaccineerden de triage voor de ongevaccineerde kwetsbaren moeten doen. Mocht je dus denken dat het bij de maatregels om de bescherming van zwakkeren gaat: de economie draait veel beter dan gevreesd, en ieder die werkt in het zorgsysteem heeft de schaapjes op het droge.

Ondertussen praten we elkaar ook een trauma aan door over een verloren generatie te spreken, huidhonger, de ondragelijke nood van de jongeren. Ja, als je als premier omstandig zegt dat je de avondklok een rotmaatregel vindt maar die toch instelt, moet je niet vreemd opkijken dat er relletjes ontstaan. De overheid moet nooit ‘rotmaatregels’ nemen, dan moet je het anders verpakken. Maar als primus inter pares kon Rutte ook niet veel anders dan het sentiment van de hele kamer verwoorden. ‘Kort door de bocht’ dus: de rellen zijn aan de kamer zelf te wijten.

Terugkijkend op bijna een jaar corona: zet een koers uit en hou je daaraan. De na de zomer verspreide route-kaart werd binnen twee weken al weer opgeblazen (waarschijnlijk omdat de ministeries de lappen tekst zelf niet konden lezen – had maar pictogrammetjes gebruikt zoals andere landen deden en door bijv. Public Cinema is voorgesteld).

Frame de noodzakelijke maatregelen als afwijkingen en niet als ‘nieuw normaal’, of met termen als ‘nooit meer’. Als de Londenaren met dezelfde houding en het frame waarmee Nederland de corona-pandemie inging, vijf jaar bombardementen van vliegtuigen en V1’s hadden moeten doorstaan, hadden ze collectief zelfmoord gepleegd. Goed, misschien een hyperbool, maar ook Nederland zelf kon wel een stootje hebben in 1940-’45.

Hou op met ‘huidhonger’ en aanverwant geklaag. De enige wezentjes die echt huidhonger hebben, zijn de poepfabriekjes die met tientallen op zaal in een weeshuis liggen en letterlijk sterven van de ‘huidhonger’. En de ouderen die kinds worden en in het verpleeghuis als ratten in de val zitten als er een virus binnenkomt. Heb je die eerste fase overleefd en ben je nog niet in de eindfase, dan kun je wel een beetje huid-versterving aan.

Bedenk ook, ’t is maar 1 of 2 jaar van je leven dat nu verstoord wordt, daar groeit iedereen wel overheen. Maak school ook niet te belangrijk. Het is onzin dat je elke bladzijde van het curriculum gedaan moet hebben om in het beroep of de studie waarmee je door wilt, vooruit te komen. Al jaren wordt terecht de testcultuur gekritiseerd, en nu zouden we dan de scholieren pas kunnen laten doorstromen als ze de hele rijstebrijberg van testjes hebben doorgeploegd. Ook met een half leerjaar kun je als leraar zien of een leerling de capaciteiten heeft om een bepaald niveau van werk of opleiding aan te kunnen en zich verder te ontwikkelen. De helft van de schoolonderzoeken en het centraal schriftelijk is er om de leerling de gelegenheid te geven zijn verworven kennis te kunnen spuien, maar je kan na 4, 5, 6 jaar op de middelbare school in 15 minuten bepalen wat die leerling in z’n mars heeft. Alleen is dat een gigantische afknapper voor de leerling, die heeft ook het recht om uitgebreid te laten zien wat die kan. Maar met een korter examen komt die ook aan de bak straks.

Praat elkaar niet de put in. Iedereen heeft het zwaar; als je dan generiek gaat spreken over ‘denk maar aan blijven zitten, dit jaar,’ als er gesproken wordt over een ‘verloren generatie’, dan duw je mensen nog meer in de vernieling. Ik studeerde eind ’70, begin ’80 en toen werd er over mijn groep ook gesproken als een ‘verloren generatie.’ De economische situatie toen was niet best, maar als je dan ook nog eens op voorhand afgeschreven wordt, wordt je niet vrolijker. Die generatie is ook goed terecht gekomen.

Er is altijd perspectief; over een jaar of wat staan we weer gezellig te dringen voor de bar in het theater, op De Parade of bij Lowlands.

Posted in Column
Tags: , ,